برون رفت از قطعی برق صنایع در دوران اوج بار با استفاده از انرژی خورشیدی

به گزارش روابط عمومی، “مصطفی رجبی مشهدی” در این جلسه از همکاری شهرک های صنعتی برای عبور از اوج بار تابستان ۱۴۰۰ قدردانی کرد و افزود کاهش میزان مصرف برق صنایع مستقر در شهرک های صنعتی در ساعات اوج بار نیازی ضروری است اما می بایست به گونه ای عمل کنیم تا نیروگاه های خورشیدی مستقر در شهرک ها به هیچ عنوان قطع نشوند و در زمان اوج بار شبکه بر اساس تفاهم نامه های موجود، این واحدهای صنعتی به شبکه متصل باشند.  وی همچنین پیشنهاد کرد: اگر بخواهیم توسعه نیروگاه های خورشیدی، آن هم در شهرک های صنعتی را توسعه دهیم باید تفاهم کنیم که شهرک های صنعتی که نیروگاه خورشیدی دارند به جای قطع برق، گزینه کاهش مصرف را انتخاب کنند و آن هم تحت نظارت و مدیریت خود شهرک صنعتی تا چنانچه میزان مصرف از میزان مشخص شده بیشتر شد، ما روی آن فیدر رله ای می گذاریم تا فیدر را قطع کند. با این روش شهرک با آن حداقل مصرفی که باید طبق توافق داشته باشد برق دار می ماند.

رجبی مشهدی افزود: این یک امتیاز برای شهرک هایی است که دارای نیروگاه فتوولتاییک هستند. به این صورت که برق آن شهرک به هیچ عنوان قطع نخواهد شد بلکه صرفا در شرایطی که افزایش مصرف داشته باشد با یک رله از مدار خارج می شوند. در این صورت نیروگاه های خورشیدی تولید دارند و برق شهرک هم قطع نمی شود. این موضوع هم برای آن شهرک و هم برای توسعه و ترویج استفاده از نیروگاه خورشیدی و انرژی های تجدیدپذیر مزیت محسوب می شود.

سخنگوی صنعت برق چنین راهکاری را برای برون رفت از مشکل تامین سوخت نیروگاه ها در زمستان و محدودیت های منابع در تابستان را راهکاری زیرساختی، کم هزینه و عملیاتی دانست که باید هرچه زودتر به اجرا درآید.

در ادامه این نشست حبیب قراگوزلو معاون بازار برق شرکت مدیریت شبکه استفاده از کنتورهای هوشمند برای قطع و وصل برق مشترکان صنعتی را نیازمند به فراهم شدن زیرساخت های لازم دانست که شاید در بلندمدت بتوان به آن فکر کرد.

او افزود: اگر شهرک های صنعتی درصدی از توان مصرفی خود را از طریق نیروگاه خورشیدی تامین کنند وزارت نیرو می تواند فیدر آنها را قطع نکند.

پس از آن اردشیر مذکوری معاون برنامه ریزی و نظارت بر امنیت شبکه در حوزه طرح پاسخگویی بار که طرحی تشویق محور است گفت: در این طرح موضوع استفاده صنایع از انرژی خورشیدی هم می تواند با یک رویکرد تشویقی بیشتر لحاظ شود که میزان تولید نیروگاه های خورشیدی متناسب با بار کاهش یافته در نظر گرفته شود. این موضوع در قراردادهای پاسخگویی بار لحاظ می شود و در آنجا هم از نظر آمادگی و هم از نظر انرژی کاهش یافته مورد محاسبه قرار می گیرد. یعنی علی رغم اینکه مصرف قرارداد خرید تضمینی دارد، منبعی هم می شود برای تشویق کاهش بار.

مذکوری در ادامه تاکید کرد: با توجه به محدودیت هایی که در حوزه منابع برای تولید برق در تابستان داریم و پیش بینی احتمال کمبود سوخت در زمستان، برای حفظ پایداری شبکه مجبور به اعمال محدودیت هایی خواهیم بود لذا برای عبور از این مشکل، با توجه به دغدغه های شهرک های صنعتی به عنوان بخش مولد در کشور، این موضوع در خصوص صنایع انرژی بر، در دستور کارمان قرارگرفته و کارگروهی تخصصی برای آن تشکیل داده ایم. این یک تجربه خوب است که در سال جاری با توجه به میزان بالای ناترازی که داشتیم در دست اقدام است. همین موضوع هم دیروز در جلسه ای با همکاران در وزارت صنعت در حوزه سیمان با انجمن تولیدکنندگان سیمان نیز مطرح و در نهایت وارد کارگروه شدیم. امیدواریم همین کارگروه را در حوزه شهرک های صنعتی نیز داشته باشیم.

• در ابتدا لطفا تعریف دقیقی از معامله های دوجانبه ارائه بفرمائید.

قراردادهای دوجانبه شامل قراردادهایی است که بین عرضه کنندگان برق و مصرف کنندگان صنعتی بالای ۵ مگاوت در کشور منعقد می شود. در این نوع قرارداد مدت قرارداد، قیمت برق و نحوه تسویه حساب به صورت توافقی بین دو طرف قرارداد تعیین می شود و دولت هیچگونه دخالتی در تعیین قیمت و بازه های زمانی قرارداد ندارد. عرضه کنندگان در این نوع قراردادها شامل نیروگاه های بخش خصوصی که در بازار برق فعال هستند و نیز شرکت های خرده فروشی دارای پروانه معتبر از وزارت نیرو که دارای ظرفیت تعیین در دوره قرارداد از یک یا چند نیروگاه هستند می شود.

• در خصوص توسعه و رونق معاملات خارج از بازار عمده فروشی برق اخیراً چه کارهایی انجام شده است؟

در این راستا شرکت توانیر به منظور تسهیل در روند اجرای معاملات خارج از بازار صنایع بالای ۵ مگاوات، نحوه صدور قبوض صنایع برای دوره محدودیت تابستان را به کلیه شرکت های برق منطقه ای و توزیع ها ابلاغ کرده و آموزش های لازم را به آنها ارائه داده است.

شرکت مدیریت شبکه برق ایران نیز در راستای تسهیل در روند اجرای معاملات خارج  از بازار اقداماتی از قبیل حذف مکاتبات اداری و مکانیزه کردن تعاملات ذینفعان در قالب برنامه های نرم افزاری به منظور افزایش سرعت و دقت در امور مربوطه و برگزاری وبینارهای آموزشی و توجیه کاربران و تعامل هر چه بیشتر با آنها انجام داده است. در دوره قبل از کرونا همکاران توانیر و مدیریت شبکه در جلسات استانی با حضور مشترکان صنعتی بزرگ هر استان شرکت کرده و نکات و آموزش های لازم را مستقیما به مشترکان مربوطه منتقل می کردند.

• نتیجه این اقدام ها تا امروز چه بوده؟

مجموع اقدام های انجام شده و اجرای مقررات بالادستی تاکنون موجب رونق و افزایش حجم معاملات خارج از بازار شده است به گونه ای که حجم کل معامله های برق مشترکان بالای ۵ مگاوات در بورس انرژی در سال ۱۳۹۹ برابر با ۴/۹ میلیارد کیلووات ­ساعت بوده که افزایش ۷۴ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۸ را نشان می دهد.

همچنین حجم کل معامله های برق مشترکان بالای ۵ مگاوات در معامله های دوجانبه در سال ۹۹ برابر با ۳/۱۱ میلیارد کیلووات ­ساعت بوده که افزایش ۱۷۲ درصدی نسبت به سال ۹۸ داشته است.

در مجموع حجم کل معامله های برق مشترکان بالای ۵ مگاوات در معامله های خارج از بازار(بورس و دوجانبه) در سال ۹۹ برابر با ۷/۲۰ میلیارد کیلووات ساعت بوده که گواهی بر افزایش ۱۱۶ درصدی نسبت به سال ۹۸ دارد.

حجم کل معامله های خارج از بازار(دوجانبه و بورس) نیز در سال ۱۳۹۹ برابر ۷/۲۰ میلیارد کیلووات ساعت از حجم کل معامله های برق در شبکه ۵/۲۹۴ میلیارد کیلووات ساعت است که به میزان ۷% از کل معامله های برق را پوشش می دهد.

در خصوص سال جاری نیز، در ۵ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۰ حجم کل معامله های برق مشترکان بالای ۵ مگاوات در بورس انرژی برابر با ۷/۴ میلیارد کیلووات ساعت بوده که نسبت به ۵ ماهه ابتدایی سال ۹۹ افزایش ۲۷ درصدی را نشان می دهد.

در معامله های دوجانبه در ۵ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۰ حجم کل معامله های برق مشترکان بالای ۵ مگاوات برابر با ۲/۹ میلیارد کیلووات ساعت بوده که افزایشی ۱۹۶ درصدی نسبت به ۵ ماهه ابتدایی سال ۹۹ داشته است.

حجم کل معامله های برق مشترکان بالای ۵ مگاوات در معامله های خارج از بازار(دوجانبه و بورس) در ۵ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۰ برابر با ۹/۱۳ میلیارد کیلووات ساعت بوده که افزایش ۱۰۴ درصدی نسبت به ۵ ماهه ابتدایی سال ۹۹ را نشان می دهد.

در نهایت حجم کل معامله های خارج از بازار(دوجانبه و بورس)  در ۵ ماهه ابتدایی سال جاری برابر ۹/۱۳ میلیارد کیلووات ساعت از حجم کل معامله های برق در شبکه، ۱۴۰ میلیارد کیلووات ساعت است که به میزان ۹/۹% از کل معاملات برق را پوشش می دهد.

• چه برنامه هایی برای توسعه این بازار در نظر گرفته اید؟

 توسعه و گسترش ابزارهای نرم افزاری و تسهیل در دسترسی به اطلاعات و گردش کار فرایند معاملات خارج از بازار و همچنین کاهش تدریجی مکاتبات اداری و انتقال آن به سامانه های نرم افزاری با رعایت امنیت و مقررات اداری و الزامات قانونی در دستور کار معاونت بازار برق است. همچنین تعامل سازنده و برگزاری جلسات مجازی با ذینفعان معامله های خارج از بازار(دوجانبه و بورس) و دریافت نقطه نظرات و پیشنهادهای آنها به منظور رفع موانع و مشکلات اجرایی نیز از جمله فعالیت های این معاونت در خصوص توسعه این ونوع بازار است. البته استفاده از ظرفیتهای قانونی مناسبی مانند بند “ز” تبصره ۱۵ قانون بودجه برای توسعه این معاملات در دستور کار قرار گرفته است. در جهت توسعه بستر این قراردادها در حوزه مشترکین و تولیدکنندگان کوچکتر، دستورالعمل عقد قرارداد دوجانبه مولدهای مقیاس کوچک نیز به تازگی به نهادهای ذیربط ابلاغ شده است.

• تا کنون چند مشترک صنعتی وارد معامله های بورس انرژی شده اند؟

تاکنون تعداد ۷۶۰  مشترک صنعتی بالای ۵ مگاوات که متقاضی دریافت کد بورسی برای شرکت در معامله های برق بوده اند به شرکت بورس انرژی معرفی شده­اند که از این تعداد ۲۹۳ مشترک نسبت به خرید برق از طریق سازو کارهای بورس انرژی اقدام کرده اند.