۶۰۰ کیلومتر از رودخانه های گلستان سالانه به لایروبی نیاز دارند/ ۱۴۰ میلیارد تومان نیاز اعتباری لایروبی در سال/لزوم توجه به منشا رسوبات

به گزارش روابط عمومی شرکت آب منطقه ای گلستان، مهندس سید محسن حسینی اظهار کرد: به عبارت دیگر لازم است هر سال حدود ۶۰۰ کیلومتر از رودخانه های استان که در مناطق مختلفی مانند شهرها، روستاها، اراضی کشاورزی، مراتع، بالادست پل ها و دیگر سازه های تقاطعی و مصب رودخانه ها جریان دارند، لایروبی شود.

وی افزود: با قیمت های سال ۱۴۰۰ ، برای ۶۰۰ کیلومتر لایروبی به ۱۴۰ میلیارد تومان اعتبارسالانه نیاز است و در صورتی که اسناد خزانه باشد به ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار سالانه برای لایروبی این ۶۰۰ کیلومتر نیاز است.

مهندس حسینی افزود: امسال از محل اعتبارات مختلف مرتبط با مهندسی رودخانه حدود ۱۱ میلیارد تومان اعتبار برای لایروبی توسط شرکت آب منطقه ای در نظر گرفته شده است که با این اعتبارات می توان ۵۰ کیلومتر رودخانه را لایروبی کرد که به بازه های اولویت دار اختصاص می یابد و البته به دستگاه‌های دیگر مرتبط با لایروبی هم اعتباراتی داده می شود.

مهندس حسینی بیان کرد: این لایروبی هم شامل بازه های کوچک مانند سرشاخه ها و هم شامل رودخانه های بزرگ چون گرگانرود، قره سو و اترک می شود که عرض زیادی دارند و در کنار این لای ، بوته های گز و .. روییده می شود و هزینه لایروبی را بالا می برد و در بازه هایی چون شهر و روستا باید این لای ها حمل هم بشود و به نقطه ای دیگر انتقال داده شود که هزینه ها را افزایش می دهد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا در ۶۰۰ کیلومتر در طول سنوات گذشته لایروبی انجام شده است یا خیر، گفت:  دستگاه‌های اجرایی که در زمینه لایروبی کار می کنند مثل آب منطقه ای، شهرداریها، دهیاریها ، جهاد کشاورزی ، راهداری و..با اعتباراتی که دارند می توانند در سرجمع سالیانه کمتر از ۲۰۰ کیلومتر  لایروبی انجام دهند.

مدیر عامل شرکت آب منطقه ای استان افزود: اما پس از سیل بزرگ اخیر و ظرف سال ۹۸ و ۹۹ با اعتباراتی که تزریق شد و کمک هایی که دستگاه هایی مثل سپاه و ارتش انجام دادند ، از ابتدای ۹۸ تا اواسط ۹۹ حدود ۵۰۰ کیلومتر لایروبی انجام شد ولی واقعیت این است که اعتبارات هر ساله برای مهندسی رودخانه که لایروبی هم جزو آن است، ناچیز است .

وی در پاسخ به این سوال که اصل و منشا لای و رسوبات رودخانه ها کجاست؟و چه اقدامی برای کاهش ورودی این لای به رودخانه ها باید انجام داد، گفت: عمده رسوبی که در رودخانه ها جمع می شود، از اراضی شیبدار ۱۱۰ هزار هکتاری است که در حد فاصل بین دشت و کوهستان  وجود دارد و روی آن زراعت یک ساله  انجام و در جهت شیب نیز روی آن شخم زده می شود . به محض اینکه بارش کوتاهی اتفاق می افتد خاک فرسایش پیدا کرده و به داخل رودخانه ها انتقال می یابد. این اراضی شیبدار باید دارای پوشش گیاهی متناسب با منطقه شود که لای کمتری از طریق آن وارد رودخانه‌ها بشود. یک بخش از لای هم از عرصه های جنگلی و مرتعی کم پوشش می آید که نیازمند عملیات آبخیزداری است .
یک بخش هم از رسوب داخل رودخانه ها، زباله ها و نخاله هایی است که در شهرها وروستاها و نزدیک رودخانه رها می شود و بتدریج با بارش ها وارد رودخانه شده و تبدیل به لای می شود.

مهندس حسینی تصریح کرد: اصل موضوع این است که باید در استان فکری به حال منشا این رسوبات داشته باشیم که همین منشا رسوبات جدای از اینکه رودخانه ها را پر می کند ، مخازن سدها را نیز پر می کند و عمر مفید سدها را کاهش می دهد.

وی افزود : ازجمله مولفه های تشدید کننده رسوبگذاری در رودخانه ها ، سازه های تقاطعی غیراصولی موجود بر روی رودخانه هاست که لازم است اصلاح شوند.