گسترش موج گرما و مصرف بالای برق به شهرهای مرکزی ایران

استاد هواشناسی دانشگاه خوارزمی تهران مطرح کرد

استاد هواشناسی دانشگاه خوارزمی تهران با بیان اینکه گرمایش جهانی در ایران دو برابر میانگین جهان است، افزود: دمای مرکز تهران طی ۵۰ سال گذشته ۶ درجه افزایش پیدا کرده است.

به گزارش برقاب و پایگاه اطلاع رسانی وزارت نیرو (پاون)، “محمد سلیقه”، در خصوص افزایش میانگین دمای جهانی طی یک قرن گذشته و پیامدهای آن گفت: در شرایطی که میانگین افزایش دمای جهانی طی یک قرن گذشته کمتر از یک درجه بوده است، ایران با دو برابر این میزان گرمایش مواجه شده که زنگ خطری برای مصرف بی‌رویه برق در کشور است.
استاد هواشناسی دانشگاه خوارزمی با اشاره به روند صعودی دمای زمین اظهار کرد: از سال ۱۹۷۰ که موضوع گرمایش جهانی مطرح شده است، بررسی‌ها نشان می‌دهد طی صد سال اخیر حدود ۰.۷۴ درجه افزایش دما در سطح جهانی رخ داده است؛ اما در ایران این عدد تقریباً دو برابر میانگین جهانی بوده و طی پنجاه سال گذشته دمای کشور حدود ۲ درجه افزایش یافته است.
وی با تأکید بر این‌که پدیده «جزیره حرارتی» در کلان‌شهرها نیز به افزایش دما دامن زده است، افزود: در شهرهایی مثل تهران، هم گرمایش جهانی و هم جزیره حرارتی در کنار هم اثر گذاشته‌اند، به‌گونه‌ای که در مرکز تهران طی ۵۰ سال گذشته حدود ۶ درجه افزایش دما ثبت شده است. در قم نیز عددی حدود ۳.۹ درجه و در برخی دیگر از شهرها حتی ۵ تا ۶ درجه گزارش شده که نگران‌کننده است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: جزیره حرارتی نتیجه استفاده گسترده از سوخت‌های فسیلی، حمل‌ونقل شهری و گرمایش و سرمایش بی‌رویه در مناطق شهری است. از سوی دیگر، نابودی پوشش گیاهی اطراف شهرها و جایگزینی آن با سازه‌های ساختمانی باعث شده است انرژی تابشی خورشید مستقیماً به گرمای محسوس تبدیل شود، در حالی که پیش‌تر، وجود زمین‌های کشاورزی و رطوبت باعث جذب این انرژی به‌صورت گرمای نهان و نامحسوس می‌شد.
به گفته سلیقه، همین عوامل باعث افزایش شدید مصرف انرژی در شهرها شده‌اند. در گذشته، مردم شب‌ها روی پشت‌بام می‌خوابیدند یا از زیرزمین برای خنک‌سازی استفاده می‌کردند و نیازی به مصرف انرژی زیاد نبود. بعدها کولرهای آبی رواج یافت که مصرف چندانی نداشتند، اما اکنون با شدت گرفتن گرما، حتی کولر آبی هم پاسخگو نیست و مردم به کولرهای گازی پناه آورده‌اند که چندین برابر برق مصرف می‌کنند.
وی با اشاره به پیامدهای این روند گفت: این وضعیت باعث شده است کشور در تأمین انرژی با ناترازی جدی مواجه شود. به‌ویژه در مناطق جنوبی که همیشه گرم بوده است و اکنون شهرهای داخلی هم به مصرف بالا رسیده‌اند.
استاد آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی تهران با اشاره به نقش موثر فرایند گرمایش جهانی در افزایش کمینه و بیشینه دما در ایران اضافه کرد: پژوهش‌های دانشگاهی نشان می‌دهد دمای کمینه در اکثر مناطق ایران در سال‌های گذشته روندی افزایشی داشته و همین موضوع به افزایش مصرف انرژی و تولید بیشتر گاز‌های گلخانه‌ای کمک می‌کند.
سلیقه در بخش پایانی سخنان خود بر لزوم مدیریت مصرف انرژی تأکید کرد و گفت: ساختمان‌های بزرگ با پنجره‌های بزرگ و آفتاب‌گیر، مصرف انرژی بالایی دارند. اگر مردم بتوانند فقط فضای محدودی از خانه را خنک کنند و در ادارات نیز دمای کولرهای گازی را روی درجه پایین تنظیم نکنند، مصرف برق به‌طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. همین تغییرات ساده در سبک مصرف می‌تواند از فشار بر شبکه برق بکاهد.