آیا انرژی پاک می‌تواند ایران را از بحران خاموشی نجات دهد؟
با آغاز فصل گرما و افزایش بی‌سابقه مصرف برق در کشور، بار دیگر نگرانی‌ها درباره تکرار خاموشی‌های سراسری شدت گرفته است. در حالی که ظرفیت تولید نیروگاه‌های فسیلی کشور با رشد مصرف هم‌خوانی ندارد، بسیاری از کارشناسان چشم امید به انرژی‌های تجدیدپذیر دوخته‌اند. اما آیا این انرژی‌های پاک می‌توانند به‌تنهایی ایران را از بحران خاموشی نجات دهند؟
به گزارش خبرنگار خبرگزاری برقاب در نشست نخستین صندوق پروژه نیروگاه خورشیدی
طبق گزارش‌های رسمی وزارت نیرو، در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد برق کشور از طریق نیروگاه‌های حرارتی تأمین می‌شود، نیروگاه‌هایی که اغلب فرسوده، پرمصرف و نیازمند سوخت فسیلی‌اند. در مقابل، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر از کل سبد برق کشور، کمتر از ۲ درصد است؛ رقمی که به باور کارشناسان، با ظرفیت‌های موجود در ایران تناسبی ندارد.ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، از پتانسیل بالایی در انرژی خورشیدی، بادی و زمین‌گرمایی برخوردار است. برخی مناطق کشور تا ۳۰۰ روز آفتابی در سال را تجربه می‌کنند و بادهای دائمی در مناطق غربی و شرقی، امکان تولید برق بادی را فراهم کرده‌اند.
در حالی که تابستان‌های پیاپی با خاموشی‌های گسترده همراه شده، ایران همچنان با چالش ناترازی برق دست‌وپنجه نرم می‌کند. بر اساس برآوردهای رسمی، در تابستان ۱۴۰۳ میزان تقاضای برق به حدود ۸۰ هزار مگاوات رسیده، در حالی که ظرفیت عملی تولید برق کشور تنها بین ۵۸ تا ۶۱ هزار مگاوات برآورد شده است؛ به‌عبارتی، شکاف ۱۸ تا ۲۰ هزار مگاواتی در شبکه برق ایران وجود دارد. اما آیا انرژی‌های تجدیدپذیر می‌توانند راهکاری واقعی و پایدار برای عبور از این بحران باشند؟
نشست اخیر گروه مالی فارابی با عنوان «تولید انرژی پایدار، سرمایه‌گذاری پاک» پاسخ مثبتی به این سؤال می‌دهد. در این نشست، با اعلام آغاز فعالیت نخستین صندوق پروژه انرژی خورشیدی در کشور، گام عملی برای جذب سرمایه‌گذاری در حوزه برق پاک برداشته شد. این صندوق با عنوان «راهبرد انرژی فردا»، به‌عنوان یک ابزار مالی نوین در بازار سرمایه، به‌زودی پذیره‌نویسی خواهد شد و هدف آن تأمین مالی احداث سه نیروگاه خورشیدی در استان سیستان و بلوچستان است.
هرچند توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر زمان‌بر و نیازمند سیاست‌گذاری دقیق و مشارکت گسترده بخش خصوصی است، اما حرکت‌های اخیر، از جمله ایجاد صندوق‌های پروژه، گامی بلند در جهت رهایی تدریجی از وابستگی به نیروگاه‌های حرارتی و سوخت‌های فسیلی به شمار می‌رود.
در گامی نوآورانه برای تأمین مالی پروژه‌های انرژی پاک:
نخستین صندوق پروژه نیروگاه خورشیدی کشور با مدیریت شرکت سبدگردان فارابی و مجوز سازمان بورس راه‌اندازی شد. این صندوق با عنوان «راهبرد انرژی فردا» به‌زودی وارد مرحله پذیره‌نویسی خواهد شد و هدف آن تأمین مالی احداث سه نیروگاه خورشیدی در استان سیستان و بلوچستان است.
مراسم معرفی این صندوق در ساختمان شرکت بورس تهران برگزار شد و جمعی از مدیران ارشد بازار سرمایه، مسئولان حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر و فعالان اقتصادی در آن حضور داشتند. در این مراسم، محمود گودرزی، مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران، از راه‌اندازی این صندوق به‌عنوان اقدامی پیشگامانه در توسعه ابزارهای مالی برای پروژه‌های انرژی پاک یاد کرد.
به گفته گودرزی مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران:
این نخستین بار است که صندوق پروژه‌ای در بازار سرمایه با تمرکز بر انرژی‌های تجدیدپذیر تشکیل می‌شود؛ حوزه‌ای که نه‌تنها از بازدهی بالا برای سرمایه‌گذاران برخوردار است، بلکه نقشی کلیدی در حل بحران ناترازی برق در کشور ایفا می‌کند.
رحمان بابازاده، رئیس هیئت‌مدیره گروه مالی فارابی :
اضافه کرد نیز در این نشست تأکید کرد که توسعه پایدار و رفع چالش‌های زیرساختی کشور از اهداف اصلی این گروه بوده و تمرکز ویژه بر انرژی، به‌ویژه در دو سال اخیر، در همین راستا انجام شده است.
پروژه‌های این صندوق شامل احداث سه نیروگاه خورشیدی ۲۰ مگاواتی در مناطق گوهرکوه، خاش و میرجاوه است. این نیروگاه‌ها سالانه حدود ۱۲۴ میلیون کیلووات‌ساعت برق تولید خواهند کرد و با توجه به موقعیت جغرافیایی و نزدیک بودن به پست‌های انتقال، از صرفه اقتصادی بالایی برخوردارند.
بر اساس گفته‌های احمد خلج، مدیر تأمین مالی گروه فارابی:
مجموع ظرفیت این سه نیروگاه (گوهرکوه، خاش و میرجاوه) ۶۰ مگاوات است که سالانه حدود ۱۲۴ میلیون کیلووات‌ساعت برق تولید خواهند کرد. این برق از طریق قرارداد با ساتبا و عرضه در تابلوی برق سبز بورس انرژی به فروش می‌رسد؛ بازاری که به گفته داود مددی، رئیس انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر، هم ریسک نکول را حذف کرده و هم پایداری عرضه را تضمین می‌کند.
همچنین طبق ماده ۱۶ قانون جهش تولید دانش‌بنیان، صنایع بزرگ کشور موظف شده‌اند بخشی از برق مصرفی خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین کنند. این قانون، به همراه مشوق‌های مالیاتی و مزایای اقلیمی مناطق محرومی چون سیستان‌وبلوچستان، انگیزه سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک را دوچندان کرده است
داود مددی، رئیس انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر اضفه کرد:
با اشاره به کسری ۳۰ هزار مگاواتی برق کشور در سال جاری، راه‌اندازی چنین صندوق‌هایی را برای مقابله با بحران برق ضروری دانست و گفت: «تا سال ۱۴۲۲، نیاز برق کشور به ۱۲۰ هزار مگاوات خواهد رسید که ۸۰ هزار مگاوات آن باید از منابع تجدیدپذیر تأمین شود.»
فاز نخست این پروژه در نیروگاه گوهرکوه در حال اجراست و برآورد می‌شود که این نیروگاه تا پایان زمستان ۱۴۰۴ به بهره‌برداری برسد. دو نیروگاه دیگر پس از تکمیل پذیره‌نویسی صندوق آغاز به کار خواهند کرد و تولید برق آن‌ها از بهار ۱۴۰۵ وارد مدار خواهد شد.
ارسال دیدگاه