از حضور سرمایه‌گذاران برای تکمیل طر ح‌های آبرسانی استقبال می‌کنیم
* لطفاً در خصوص استراتژی‌ها، اهداف و سیاست‌های مجموعه خودتان برای خوانندگان نشریه برقاب توضیح دهید.
اهم فعالیت شرکت شامل موارد ذیل است:
- شناخت، مطالعه، توسعه، حفاظت و بهره‌برداری بهینه از منابع آب
- اجرای طرح‌ها و پروژه‌های تامین و انتقال آب برای بخش‌های مختلف
- تولید انرژی برق‌آبی، ایجاد، توسعه، بهره‌برداری و نگهداری از تاسیسات و سازه‌های آبی
- کارگزاری وزارت نیرو در اجرای برنامه‌ها، مصوبات و امور ارجاعی
- انجام تحقیقات لازم درباره منابع آب و تاسیسات آبی و برق‌آبی.
هدف اصلی شرکت، تامین آب مطمئن جهت شرب و بهداشت شهرها و روستاهای استان و سایر نیازها در بخش‌های مختلف صنعت و کشاورزی و نیز حفظ و حراست از آبخوان‌ها و منابع آبی سطحی و زیرزمینی است. در این راستا نیاز به اجرای طرح‌هایی در قالب برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت داریم.
به طور خلاصه اهم اهداف و برنامه‌های شرکت:
۱- حفظ و حراست از آبخوان‌های استان و منابع آبی استان شامل منابع آب زیرزمینی و سطحی
۲- تامین آب مطمئن جهت شرب و بهداشت شهرها و روستاهای استان و سایر نیازها (صنعت و کشاورزی)
۳- واگذاری تاسیسات آبی حیطه عمل شرکت جهت اهداف گردشگری
۴- استفاده از ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری جهت اتمام طرح‌های نیمه‌تمام در راستای بهبود معیشت مردم.
*با توجه به وضعیت بارندگی در سال گذشته و سال جاری، وضعیت و میزان حجم آب موجود در استان شما چگونه است؟
میزان بارش متوسط استان در سال آبی جاری مهر لغایت خرداد ماه ۱۴۰۱ به میزان ۲/۲۸۹ میلی‌متر و مدت مشابه سال آبی گذشته ۸/۲۷۹ میلی‌متر و متوسط بلندمدت مشابه ۴/۳۳۷ میلی‌متر بوده است که افزایش ۴/۳+ درصدی نسبت به سال گذشته و کاهش ۳/۱۴- درصدی نسبت به متوسط درازمدت داشته است.
حجم آب ورودی از رودخانه‌ها به دشت‌های استان در سال آبی جاری از مهر سال گذشته لغایت اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۱ به میزان ۲۲۹۵ میلیون مترمکعب بوده که نسبت به سال آبی گذشته ۰.۳ درصد افزایش و نسبت به متوسط بلندمدت ۴۶- درصد کاهش داشته است.
حجم ذخیره مخازن سدهای مخزنی در حال بهره‌برداری استان (شهید کاظمی بوکان، شهرچای، مهاباد، حسنلو، ساروق، دریک، زولا، بارون، شهید قنبری، آغ‌چای، قیقاج، ارس ۲ و سیلوه) در تاریخ ۲۹/۳/۱۴۰۱ با ۶۶ درصد پرشدگی برابر ۱۲۷۳ میلیون مترمکعب است.
با عنایت به بارندگی‌های مناسب بهاره صورت‌گرفته در برخی از حوضه‌ها و همچنین با توجه به مدیریت بهینه منابع و مصارف سدها، حجم ذخیره مخازن نسبت به سال آبی گذشته در تاریخ مشابه دارای ۱۷درصد افزایش بوده است. با این حال در برخی سدها ازجمله سد مخزنی بارون به دلیل نبود بارندگی‌های مناسب بهاره و نداشتن ورودی، حجم ذخیره مخزن کاهش زیادی داشته که به منظور تأمین مصارف شرب طی اطلاع‌رسانی‌های صورت‌گرفته، ضمن کاهش حجم مصارف کشاورزی، اقداماتی برای مدیریت خشکسالی صورت گرفته است.
*در راستای شعار سال ۱۴۰۱ (سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین) چه اقداماتی صورت گرفته است؟
در این خصوص با توجه به درخواست‌های واصله، از ابتدای سال ۱۴۰۱ نسبت به تأمین آب ۱۱۰ واحد صنعتی کم‌آب‌طلب در سطح استان در قالب باقیمانده سقف تخصیصهای ابلاغی از منابع آب زیرزمینی با حجم ۸۵/۳۳۸ هزار مترمکعب اقدام لازم معمول شده است.
*بهره‌برداری بهینه از منابع آب یکی از اصول اساسی هر شرکت آب منطقه‌ای است. لطفاً در این خصوص توضیح دهید.
این شرکت در راستای مصرف بهینه و اصلاح الگوی مصرف آب، موارد ذیل را در دستور کار خود قرار داده است:
- اصلاح پروانه بهره‌برداری چاه‌های کشاورزی به استناد آییننامه اجرای مصرف بهینه آب کشاورزی، متناسب با الگوی کشت و سند ملی آب کشور
- همکاری لازم با سازمان جهاد کشاورزی در خصوص اصلاح شیوه آبیاری و اجرای سیستمهای آبیاری تحت فشار و نوین با راندمان آبیاری بالا
- تعدیل پروانه‌های بهره‌برداری کشاورزی در راستای اجرای مصوبات پانزدهمین شورای عالی آب کشور و ابلاغ آب قابل برنامه‌ریزی به تفکیک محدودههای مطالعاتی استان از سوی وزارت نیرو، متناسب با ضرایب تعدیل مصوب ابلاغی
- نظارت و کنترل بر میزان بهره‌برداری از طریق نصب دستگاه شمارشگر (کنتور).
*دسترسی به آب شیرین و پاک یکی از مهمترین موضوعات است. وضعیت افزایش مشترکین شما در چند سال اخیر به چه صورت بوده است؟
با عنایت به اینکه طی چند سال اخیر (حداقل ۱۰سال) تقریباً تمامی دشت‌ها و شهرستان‌های استان آذربایجان غربی به لحاظ کم‌آبی و وضعیت آب‌های زیرزمینی جزو دشت‌های ممنوعه یا حتی برخی دشت‌ها ممنوعه بحرانی هستند، توسعه اراضی کشاورزی و به تبع آن صدور مجوز حفر چاه کشاورزی در استان طی ده سال گذشته ممنوع بوده و تنها موارد اضافه‌شده به اطلاعات قبلی موجود در سامانه این شرکت، مشترکین تخصیص‌گرفته برای برداشت مصارف صنعتی بوده است که در قالب طرح‌های صنعتی کم‌آب‌طلب موفق به اخذ مجوز حفر و بهره‌برداری از چاه شده‌اند. این تعداد مشترکین تقریباً رقم اندک کمتر از ۵۰۰ مشترک بوده‌اند که با توجه به آمار بالای چاه‌های این استان، افزایش این تعداد مشترک عملا ناچیز بوده است.
*در زمینه بهینه‌سازی و افزایش راندمان مصرف آب در زیرمجموعه مصرف‌کنندگان شما چه اقداماتی انجام شده است؟
- تعیین محل نقاط تحویل در سطح شبکه‌های آبیاری و زهکشی
- تجهیز نقاط تعیین‌شده به عنوان نقاط تحویل شبکه به ابزارهای مناسب اندازه‌گیری و کنترل جریان آب
- کالیبراسیون سازه‌های اندازه‌گیری جریان آب
- مرمت و بازسازی کانال‌ها و تاسیسات بالادست نقاط تحویل.
*در راستای احیای دریاچه ارومیه چه اقداماتی صورت گرفته است؟
این شرکت از سال ۹۴ و پیرو مصوبات کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه (ابلاغیه‌های شماره ۱۸۱۷۱ مورخ ۲۸/۲/۱۳۹۳ و ۵۷۵۴۲/۴۹۵۰۳ مورخ ۲۵/۵/۱۳۹۳ و در راستای احیای دریاچه، جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز آب‌های سطحی و انتقال آب رودخانه‌ها به پیکره دریاچه ارومیه اقدام به اجرای پروژه‌های به شرح ذیل کرده است:
– طرح تکمیل و تجهیز شبکه سنجش منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی در استان آذربایجان غربی (شامل ارتقا و توسعه ایستگاه‌های هیدرومتری و هواشناسی، خرید، نصب و آنلاین‌سازی ایستگاه‌های هیدرومتری و هواشناسی الکترونیکی، خرید و نصب دیتالاگر آب زیرزمینی در چاه‌های پیزومتر و آنلاین‌سازی آنها، حفاری چاه‌های پیزومتری و اکتشافی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه)
– -طرح احداث سد و شبکه آبیاری و زهکشی سیلوه
– طرح احداث سد چپرآباد
– طرح مطالعه و اجرای طرح‌های تعادل‌بخشی و تغذیه مصنوعی و پخش سیلاب (شامل توقیف دستگاه‌های حفاری، انسداد و مسلوب‌المنفعه کردن چاه‌های غیرمجاز، جلوگیری از اضافه برداشت چاه‌های مجاز، برچیدن موتور پمپ، برق‌رسانی به چاه‌های کشاورزی، خرید کنتور هوشمند، نصب کنتورهای هوشمند، نصب تابلو کنتور روی چاه‌های کشاورزی، استقرار اکیپ‌های گشت و بازرسی)
– لایروبی رودخانه‌های استان (زولاچای سلماس، روضه و باراندوز ارومیه، گدارچای نقده، مهاباد چای، کانی‌رش اشنویه، سیمینه‌رود میاندوآب، لایروبی و اتصال رودخانه زرینه‌رود به سیمینه‌رود، دایک‌گذاری منتهی‌الیه رودخانه‌های سیمینه‌رود)
– طرح مرمت و بازسازی تاسیسات آبی در دست بهره‌برداری (شامل اصلاح دریچه‌های خروجی سد بوکان و خرید و نصب دو دستگاه شیر هاول بانکر، ترمیم ریپ‌رپ سد بوکان، اصلاح بند انحرافی نوروزلو و احداث سازه اصلاح سرریز کانال MC، عملیات اجرایی ساحل‌سازی زرینه‌رود در پایین‌دست سد بوکان، عملیات اجرایی ساحل‌سازی پایین‌دست بند انحرافی نوروزلو، عملیات لایروبی کانال‌ها و زهکش‌های اصلی، جاده سرویس کانال‌ها و زهکش‌ها، مرمت و بازسازی کانال‌های ساحل راست و چپ شبکه زرینه‌رود (انجام لایروبی کانال‌ها و زهکش‌ها، مرمت و لاینینگ کانال‌های آبیاری و حفاظت فیزیکی کانال‌ها و در شبکه مهاباد) انجام لایروبی زهکش‌ها، مرمت دریچه‌های آبگیر و حفاظت فیزیکی کانال‌ها)، ساماندهی موتور پمپ‌های منفرد ساحل راست کانالRP )
– طرح بهبود بهره‌برداری و حفاظت از منابع آب (مطالعات کالیبراسیون سازه‌های اندازه‌گیری دبی آب و تهیه جداول هیدرولیکی در نقاط تحویل حوضه آبریز دریاچه ارومیه)
– طرح سردهنه‌سازی، اصلاح و بازسازی دریچه‌ها و آبگیری‌های رودخانه‌های (شامل رودخانه‌های نازلو، باراندوز، شهرچای ارومیه، گدارچای مهاباد و زرینه و سیمینه‌رود میاندوآب و زرینه‌رود بوکان)
– رهاسازی آب از سدهای حوضه دریاچه ارومیه (در این خصوص این شرکت اقدام به رهاسازی آب از سدهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه به مصب دریاچه ارومیه نموده که حجم آب رهاسازی‌شده به دریاچه ارومیه از سدهای واقع در حوضه آبریز دریاچه ارومیه در استان آذربایجان‌غربی از ابتدای سال آبی جاری برابر ۵۶۰ میلیون مترمکعب بوده که با توجه به بارندگی‌های مناسب بهاره در حوضه سدهای بوکان و مهاباد در حدود ۱۲۰ درصد بیش از حجم ابلاغی در برنامه مدیریت منابع و مصارف (به میزان ۲۵۴ میلیون مترمکعب) بوده است.
همچنین حجم آب رهاسازی‌شده به دریاچه ارومیه از ابتدای سال آبی ۱۳۹۴-۱۳۹۳ به عنوان اولین سال شروع اجرای مصوبات ستاد احیا دریاچه ارومیه تا سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ با ۸۳درصد افزایش نسبت به حجم ابلاغی در برنامه مدیریت منابع و مصارف برابر ۶۶۳۶ میلیون مترمکعب بوده است.)
شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی از زمان استقرار کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه و ابلاغ مصوبات مربوطه ازجمله برنامه‌ریزی برای کاهش ۴۰درصدی مصارف کشاورزی همواره با عزم جدی در راستای تحقق اهداف ستاد احیای دریاچه ارومیه و اجرایی کردن برنامه‌های عملیاتی ابلاغی تلاش کرده است. با وجود موانع و مشکلات جهت رسیدن به اهداف برنامه‌ریزی برای کاهش۴۰درصدی مصارف کشاورزی، اهم اقدامات صورت‌گرفته در راستای کاهش ۴۰درصدی مصرف آب ازجمله تکمیل و تجهیز نقاط به ابزارهای اندازه‌گیری و تحویل حجمی آب، مرمت و بازسازی تاسیسات آبی در دست بهره‌برداری، سردهنه‌سازی، اصلاح و بازسازی دریچه‌ها و آبگیری‌های رودخانه‌هاست.
*با توجه به محدودیت منابع آب کشور چه برنامه‌های اجرایی برای گذر از کم‌آبی در استان خود اجرا کرده یا در حال برنامه‌ریزی برای آن هستید؟
الف- اجرای برنامه‌های سازگاری با کم‌آبی در سطح استان با همکاری سایر دستگاه‌های اجرایی استان (شرکت آب و فاضلاب، سازمان جهاد کشاورزی، سازمان صمت، سازمان محیط زیست) که در فاز اول ۲۴۹.۹۵ میلیون مترمکعب و در فاز دوم ۱۲۱.۵ میلیون مترمکعب صرفه‌جویی صورت خواهد پذیرفت. در این راستا اهم برنامه‌های این شرکت شامل پر و مسلوب‌المنفعه کردن چاه‌های غیرمجاز، اصلاح و تعدیل پروانه‌های بهره‌برداری چاه‌های کشاورزی و تجهیز چاه‌ها به کنتور هوشمند است.
ب- تشکیل جلسات شورای حفاظت از منابع آب استان به صورت مستمر در راستای بررسی چالش‌ها و مشکلات مربوطه
ج- برنامه‌ریزی در راستای تکمیل طرح‌های عمرانی نیمه‌تمام به منظور تامین آب پایدار و افزایش راندمان آبیاری در راستای کاهش مصرف آب.
* وضعیت سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده در سطح استان شما چگونه بوده و آیا برای طرح‌های خود احتیاج به سرمایه‌گذار دارید؟
تاکنون حدود ۴۰ هزار میلیارد ریال برای تکمیل طرح‌های این شرکت سرمایه‌گذاری شده که برای خاتمه کامل طرح‌های نیمه‌تمام نیز بالغ بر ۱۱۰ هزار میلیارد ریال مورد نیاز است که نیاز به سرمایه‌گذار دارد.
*برای چه طرح‌ها و برنامه‌های نیازمند حضور سرمایه‌گذار هستید؟
در راستای تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام؛ بویژه طرح‌های آبرسانی نیاز به سرمایه‌گذاری بوده و همچنین واگذاری تاسیسات و اراضی پیرامون منابع آبی استان در راستای فعالیت‌های گردشگری نیز در دستور کار این شرکت قرار دارد.
*در مجموعه شما چه تعداد طرح و پروژه نیمه‌تمام وجود دارد و برای آنها چه برنامه‌ای دارید؟
تعداد ۱۳ طرح (پروژه) نیمه‌تمام شامل شبکه‌های دیریک، زولا، زرینه‌رود، شهرچای، سیلوه و آق‌چای، غازان، ساختمان سد چپرآباد، آبرسانی به شهر ارومیه و آبرسانی به خوی از سد آق‌چای، تامین آب اراضی حاشیه ارس، ساختمان سد گرده بین و سد دیرعلی سلماس.
-پیگیری تامین منابع مالی جهت خاتمه عملیات از مبادی ذیربط و از منابع اعتباری مختلف و ظرفیت‌های قانون بودجه در حال انجام است.
-تعداد ۵ طرح (پروژه) دارای ردیف اعتباری که فعلاً براساس مصوبات کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه متوقف شده‌اند، شامل ساختمان سد نازلو، سد سیمینه‌رود، شبکه چپرآباد، شبکه حسنلو و شبکه ساروق.
-پیگیری اخذ مجوز اجرایی برای سد نازلو شبکه ساروق در راستای اهداف جدید در حال انجام است.
-تعداد ۳ پروژه که به دلیل کمبود نقدینگی وارد فاز اجرا نشده‌اند، شامل شبکه گرده‌بین، نصب دریچه‌های هیدرومکانیکال سد دیریک و ساختمان سد ارکوین.
پیگیری تامین اعتبارات مورد نیاز جهت شروع عملیات اجرایی از منابع اعتباری مختلف در حال انجام است.
*در زمینه بهینه‌سازی و افزایش راندمان مصرف آب در زیرمجموعه مصرف‌کنندگان شما چه اقداماتی انجام شده است ؟
- تعیین محل نقاط تحویل در سطح شبکه‌های آبیاری و زهکشی
- تجهیز نقاط تعیین‌شده به عنوان نقاط تحویل شبکه به ابزارهای مناسب اندازه گیری و کنترل جریان آب
- کالیبراسیون سازه‌های اندازه‌گیری جریان آب
- مرمت و بازسازی کانال‌ها و تاسیسات بالادست نقاط تحویل.
ارسال دیدگاه