مهار تنش آبی سراوان با انتقال آب از منابع پایدار

علیرضا قاسمی با اعلام این مطلب تصریح کرد: سراوان بزرگ متشکل از شهرستانهای سراوان، سوران، مهرستان و گلشن در شرقی‌ترین نقطه کشور واقع شده‌است که در مجموع متشکل از ۸ شهر، ۷ بخش ، ۱۵ دهستان و ۷۳۶ روستا می‌باشد.

وضعیت وخیم منابع آب

وی با بیان اینکه موقعیت خاص سراوان به لحاظ کوهستانی بودن در بیشتر مناطق و عدم وجود منابع آب زیرزمینی قابل اطمینان و پایدار شرایط ویژه‌ای را در استان به خود اختصاص داده است ادامه داد: این شرایط به گونه ای‌ست که اکثر دشت هایی که دارای آبخوان حتی به صورت محدود بوده اند در حال حاضر بحرانی و خشک شده اند.

قاسمی با اشاره به اقلیم بیابانی و خشک استان گفت: متوسط بارندگی سالانه طی ۱۰ سال اخیر ۱۰۰ میلیمتر بوده و با بروز خشکسالی بی‌سابقه سال گذشته که شاهد کاهش ۹۰ درصدی بارندگی بودیم متأسفانه اکثر منابع تأمین آب شبکه‌های آبرسانی شهری و روستایی دچار تنش آبی بی‌سابقه‌ای شدند.

به گفته مدیرعامل آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان: شرایط به گونه‌ای‌ست که چنانچه ظرف مدت یک سال بارندگی صورت نگیرد منابع آبی خشک و در بیشتر مناطق به خصوص روستاها شبکه‌های آبرسانی نیمه فعال شده و گاهاً از مدار خارج می شوند که در این شرایط روستاها نیاز به آبرسانی سیار پیدا می‌کنند.

قاسمی با بیان اینکه در منطقه سراوان کلیه برداشت‌های آب شرب از منابع زیرزمینی‌ست اذعان کرد: هر ساله بیش از ۷۰ درصد چاه‌هایی که در مدار قرار دارند نیازمند حفاری و کف شکنی می‌شوند و در بعضی موارد به دلیل برخورد به سنگ کف از مدار خارج شده و حفاری چاه جایگزین و اجرای خطوط جدید صورت می‌گیرد.

با تکمیل ۱۰ طرح در دست اجرا ۱۴۶ روستا از نعمت آب شرب بهره‌مند خواهند شد.

مدیرعامل آبفای سیستان و بلوچستان از در دست اجرا بودن طرح های آبرسانی بزرگ و مهمی در سطح شهرستان‌های حوزه سراوان بزرگ خبر داد و گفت: آبرسانی به ۱۰۰ روستای سوران، ۳۱ روستای دشت سراوان، احداث مخزن و خطوط انتقال آسپیچ و احداث مخزن و خطوط انتقال و آبرسانی به شهر گشت از جمله طرح‌های آبرسانی شرکت است

وی ادامه داد: همچنین پروژه های آبرسانی به مجتمع پسکوه، ناهوک، آسکان،کنت وکله اوکان،کهن ملا،آشار،کهن کهور،کهن جان محمد،زیارت و ده‌ها پروژه تک روستایی از جمله طرح هایی است که در صورت اختصاص اعتبارات مورد نیاز، در اولویت شرکت جهت تکمیل در سال ۱۴۰۰ قرار دارد.

قاسمی یکی از طرح های مهم و تاثیر گذار در منطقه را آبرسانی به شهرهای سوران، مهرستان، هیدوچ و روستاهای مسیر از سد ماشکید عنوان کرد و افزود: عملیات این طرح توسط شرکت آب منطقه ای استان در حال اجراست.

مدیرعامل آبفای سیستان و بلوچستان تأکید کرد: از جمله طرح های ضروری و مهم در سراوان بزرگ با توجه به افت سطح آب زیرزمینی ناشی از خشکسالی‌های اخیر در منطقه شمس آباد، تکمیل احداث سد ماشکید سفلا و اجرای خط انتقال به سراوان و روستاهای مسیر و استفاده از ظرفیت منابع آبی منطقه روتک (مک سوخته) است.

تکمیل ۴ طرح آبرسانی روستایی سراوان ۱۷۰ میلیارد تومان اعتبار می خواهد.

این مقام مسئول در بخشی دیگر از سخنان خود گفت: در حوزه آبرسانی روستایی با ابلاغ اعتبارات صندوق توسعه ملی در سال ۹۳ ، برای حوزه سراوان بزرگ ۴ طرح آبرسانی مشتمل بر ۱۳۵ روستا با جمعیت ۵۲ هزار نفر در طرح ملی آبرسانی به مجتمع های روستایی قرار گرفته اند که تا کنون ۳۶ روستا از نعمت آب شرب سالم و بهداشتی بهره مند شده اند.

وی افزود: برای طرح های فوق تاکنون اعتباری معادل ۹۰ میلیارد تومان هزینه شده و برای تکمیل پیش بینی شده است مبلغی معادل ۱۷۰ میلیارد تومان نیاز است.

قاسمی گفت: در سال ۱۳۹۹ از محل اعتبارات ابلاغ شده به شرکت آب وفاضلاب استان ۷۱ طرح در کل حوزه با اعتبار ۶۸ میلیارد تومان تعریف شده است اما مبلغ تخصیص داده شده تنها ۱۵ میلیارد تومان بوده است.

وی ادامه داد: در سال ۱۴۰۰ نیز تا کنون ۷۰ طرح در مرحله ابلاغ است و پیش بینی می‌شود در سال جاری بالغ بر ۱۲۰ میلیارد تومان برای این حوزه به منظور تکمیل طرح های نیمه تمام اعتبار تحصیص یابد.

وی با بیان اینکه به منظور تأمین آب کلیه نقاط جمعیتی بالای ۲۰ خانوار در سطح منطقه، مطالعات آبرسانی با رویکرد کوتاه مدت، میان‌مدت و بلند‌مدت صورت پذیرفته است افزود: برای اجرا مستلزم تأمین و تنظیم قوانین خاص در بودجه های سالانه است که براساس برآورد های اولیه برای مجتمع های آبرسانی مطالعه شده آماده اجرا مبلغی معادل ۱۰۰۰ میلیارد تومان مورد نیاز است که می‌تواند در میان مدت و حتی در بلند مدت در برخی مناطق مشکل آب شرب را مرتفع نماید.

پایان مطالعات ۷ طرح آبرسانی به بیش از ۲۰۰ روستا

مدیرعامل آبفای سیستان و بلوچستان به طرح های مهم مطالعه شده و آماده اجرا اشاره کرد و گفت: مجتمع ۸۹ روستایی بم پشت و شهر سیرکان با تأمین آب از منطقه حق آباد شم سر ، آبرسانی به روستاهای سوران و بخش مرکزی مهرستان از سد ماشکید علیا، آبرسانی به روستاهای منطقه آشار و تعدادی از روستاهای بخش مرکزی مهرستان از سد شهری کور، آبرسانی به روستاهای منطقه کله گان، آبرسانی به تعدادی از روستاهای منطقه سراوان و شهر گشت از منطقه کوه سفید، آبرسانی به ۱۶ روستای مهرستان از سد رگنتک و آبرسانی به روستاهای نوار مرزی کوهک سراوان از جمله طرح هایی‌ست که مطالعات آن به پایان رسیده و آماده اجرا برای آبرسانی به مجموعا بیش از ۲۰۰ روستا می باشد.

وی در خاتمه با اشاره به میزان بهره‌مندی ساکنین سراوان از نعمت آب شرب اذعان کرد: در حال حاضر شاخص بهره مندی از آب شرب در سطح حوزه سراوان بزرگ به طور متوسط ۹۵ درصد در شهرها و ۶۲ درصد در روستاها است که بسیاری از روستاها به دلیل خشک شدن منابع دچار تنش آبی شدند.